Die menslike gesig van KI: My pad na inklusiewe tegnologie

Deur Johan Steyn

Kunsmatige intelligensie (KI) is waarskynlik een van die tegnologieë in ons tyd wat die meeste verkeerd verstaan word. Sommige mense sien dit as ’n wondermiddel wat alle wêreldprobleme sal oplos, terwyl ander dit as ’n bedreiging beskou — ’n “swart boks” wat werk vernietig en selfs die mensdom oorbodig kan maak. Die waarheid lê, soos só dikwels, iewers in die middel. KI het ongelooflike potensiaal, maar dit hou ook werklike gevaar in. My werk oor die afgelope dekade het my nie net geleer om hierdie nuanses te verstaan nie, maar ook om ander te help om KI verantwoordelik en met insig te omarm.

My reis in die wêreld van KI

Ek het my loopbaan begin as ’n bestuurskonsultant by organisasies soos Accenture en PwC. Hier het ek eerstehands gesien hoe tegnologie besighede transformeer en hoe leiers probeer om tred te hou met die vinnige veranderende wêreld van tegnologie. KI het reeds toe begin posvat as ’n belowende, maar komplekse tegnologie. Wat my egter gefassineer het, was nie net KI se tegniese vermoëns nie, maar die manier waarop dit mense beïnvloed — hul werk, hul lewens en uiteindelik hul toekoms.

Namate my loopbaan gevorder het, het ek my fokus verskuif na die wêreld van KI en outomatisering. As ’n Globale KI-ambassadeur vir Swiss Cognitive en ’n navorsingsgenoot by Stellenbosch Universiteit se Skool vir Data wetenskap, het ek diep in die ontwikkeling en implikasies van KI gedelf. My werk met groot handelsmerke soos Microsoft, Nedbank, Salesforce en Absa het my in staat gestel om KI-oplossings in komplekse organisatoriese omgewings te verduidelik.

In 2024, het ek die eer gehad om deur Samsung aangestel te word as handelsmerk-ambassadeur vir hulle nuwe Galaxy KI-reeks produkte. Hierdie posisie het my verder in staat gestel om KI se voordele aan ’n groter gehoor oor te dra.

Die misverstande rondom KI

Een van die grootste uitdagings in my werk is die verkeerde persepsies rondom KI. Daar is dikwels ’n oor vereenvoudigde siening van wat KI kan doen — of dit nou as ’n tower oplossing gesien word wat elke probleem kan oplos, of as ’n bedreiging wat werk en geleenthede vernietig. Beide hierdie sienings ignoreer die werklikheid: KI is ’n instrument, en die uitkomste daarvan hang af van hoe ons dit ontwerp en gebruik.

’n Groot deel van my werk is om die misterie rondom KI te verwyder en mense op te voed oor die werklike potensiaal daarvan, maar ook oor die gevare. Ek glo vas dat KI slegs verantwoordelik gebruik kan word as ons dit beter verstaan. Dit is waarom ek gereeld as spreker optree by internasionale konferensies. Ek gebruik hierdie geleenthede om mense in staat te stel om met insig met KI om te gaan.

Etiek en verantwoordelike ontwikkeling

Die grootste gevaar van KI is nie die tegnologie self nie, maar hoe dit gebruik word. As ’n vader is ek veral bewus daarvan dat die wêreld wat ons bou, direk die toekoms van ons kinders sal bepaal. KI moet dus met etiese beginsels ontwikkel word — met deursigtigheid, regverdigheid en inklusiwiteit as kernwaardes. As lid van Suid-Afrika se werkgroep oor ’n nasionale KI-strategie, het ek tans die geleentheid gehad om aan hierdie kwessies te werk en beleid voor te stel wat verseker dat KI ten bate van ons hele samelewing werk.

Ons kinders se toekoms vereis ook dat ons die gaping tussen KI en opvoeding moet oorbrug. Ons moet nie net ons onderwysstelsel moderniseer nie, maar ook studente toerus met die kennis en vaardighede wat nodig is om aktiewe deelnemers aan hierdie tegnologiese revolusie te wees. Ek glo opvoeding moet nie net die aanleer van tegniese vaardighede wees nie, maar ook kritiese denke en etiese oorweging oor hoe tegnologie gebruik moet word insluit.

Afrika se unieke potensiaal

Afrika is in ’n unieke posisie om voordeel te trek uit KI, maar ons moet ons eie oplossings ontwikkel — deur Afrikane, vir Afrikane. Internasionale KI-oplossings is dikwels nie geskik vir ons kontinent se spesifieke uitdagings nie. Of dit nou landbou, gesondheidsorg of opvoeding is, ons het die geleentheid om KI te gebruik om ons gemeenskappe direk te bevoordeel.

Ek is passievol oor die bevordering van plaaslike talent en innovasie. Ek werk aan inisiatief-gedrewe tegnologie wat jong Afrikane bemagtig om die toekomstige leiers in KI te wees. Hierdie visie is nie net professioneel nie; dit is persoonlik. Ek wil hê my kind, en alle kinders op hierdie kontinent, moet die geleenthede hê om aktief aan die toekoms van Afrika by te dra.

Samevatting: Die verantwoordelikheid van KI

Kunsmatige intelligensie is ’n magtige instrument, maar dit is ons verantwoordelikheid om dit met wysheid en empatie te gebruik. As ’n vader, ’n instrukteur en ’n tegnoloog, glo ek dat ons die pad vorentoe met groter omsigtigheid moet loop. Ons moet seker maak dat KI nie net voordele bring vir die enkeles wat dit ontwikkel nie, maar vir die hele samelewing — veral hier in Afrika.

Die toekoms van KI is persoonlik vir my, nie net omdat ek in hierdie veld werk nie, maar omdat ek ’n pa is. Ek wil hê ons kinders moet in ’n wêreld leef waar tegnologie hulle bemagtig, nie vervreem nie. Ons het die vermoë om ’n toekoms te bou waar KI menslike potensiaal versterk en ons unieke Afrika-gees weerspieël. Laat ons seker maak dat ons dit reg doen — vir onsself, en vir die geslagte wat kom.

Johan Steyn is al beskryf as “Afrika se voorste gedagte-leier in Kunsmatige Intelligensie.” As ŉ produktiewe skrywer, spreker en akademikus help hy gereeld organisasies om KI-tegnologie te verstaan en te implementeer. Hy dien tans as ŉ werkgroep-lid om aanbevelings te ontwikkel aan die regering vir ŉ nasionale KI-strategie in Suid-Afrika.