Hofuitspraak oor kankerbehandeling nóg ʼn rooi lig vir NGV

ʼn Skokkende hofuitspraak oor die gebrek aan kankerbehandeling in Gauteng plaas die Nasionale Gesondheidsversekering weer in die spervuur. Die beslissing lig ernstige gebreke in die openbare gesondheidstelsel uit en bevestig waarom die NGV nie ʼn realistiese of veilige oplossing vir Suid-Afrika is nie. Lees die artikel om te verstaan hoekom hierdie hofuitspraak as nóg ʼn rooi lig vir die NGV beskou word.

Deur Pieter Jordaan

ʼn Hofuitspraak wat die regering se onvermoë veroordeel om kritieke kankerbehandeling vir pasiënte te gee, dien as ʼn gepaste voorbeeld oor waarom die Nasionale Gesondheidsversekeringskema (NGV) nie kán of mág realiseer nie.

Hierdie uitspraak berus op hofstukke van die Kanker-alliansie waarin ʼn onkologiekrisis met bestraling in Gauteng uitgelig word, met nagenoeg 3 000 pasiënte wat glo jare lank al op ʼn lys is vir behandeling of bestraling, maar dit weens gebreke in die gesondheidsorgstelsel nie kan ontvang nie.

ʼn Regter het bevind dat die LUR vir Gesondheid in Gauteng, die Departement van Gesondheid asook twee staatshospitale ongrondwetlik optree deur nie tydige toegang tot die lewensbelangrike behandeling te gee nie.

Solidariteit se Doktersnetwerk is bewus van die hooggeregshofuitspraak waarin die staat beveel moes word om kankerbehandeling aan pasiënte te verskaf. Hierdie hofbeslissing bevestig die reeds bekende onvermoë van die regering om die openbare gesondheidstelsel doeltreffend te bestuur, en beklemtoon waarom die NGV nie ʼn haalbare of ʼn verantwoordelike opsie vir Suid-Afrika en sy mense is nie.

Volgens Peirru Marx, koördineerder van Solidariteit se Doktersnetwerk, is hierdie hofsaak ʼn skokkende uitkoms, maar dit is geensins verrassend nie.

“Ons sê reeds jare lank dieselfde ding – dat die NGV nie die oplossing is nie. As ons nie die nodige dienste in ons huidige gesondheidsorgstelsel kan lewer nie, hoe gaan dit in die toekoms onder ʼn komplekse stelsel soos die NGV gebeur?

“Ons bly van mening dat situasies soos hierdie een presies is wat gaan gebeur indien ons sulke ingrypende besluite oor ons gesondheid in die staat se hande plaas. Die pasiënte sal net eenvoudig nie behandel word nie,” sê Marx.

Die hofsaak beklemtoon volgens hom die ernstige tekortkominge in die bestaande openbare gesondheidstelsel, waarin pasiënte weens die staat se wanbestuur, finansiële probleme en ʼn gebrek aan gesondheidsorgpersoneel nie behandeling kan ontvang nie.

“Die staat gaan skouers optrek en sê mense hét toegang tot behandeling. Maar om in werklikheid daardie behandeling te ontvang, gaan ongelukkig ʼn ander saak wees. Ons praat dan nog nie eers van die swak gehalte van die behandeling nie,” sê Marx.

Hy stel dit sonder twyfel dat die NGV die probleem met gesondheidsorg in Suid-Afrika gaan vererger, eerder as om dit op te los.

“Solidariteit hou vol dat die staat nie die kapasiteit of finansiering het om die NGV te laat werk nie en dat dit ʼn katastrofiese impak op die hele gesondheidsektor gaan hê.

“Die regering sukkel om sy huidige gesondheidsverantwoordelikhede na te kom; die NGV sal hierdie probleem net vergroot deur die beperkte hulpbronne verder te versprei en terselfdertyd die private gesondheidsektor te ondermyn,” sê hy.

Marx wys daarop dat die huidige gesondheidstelsel reeds ʼn kritieke tekort aan personeel en fondse het.

“Dit is ʼn goeie voorbeeld van hoe dit met ons openbare stelsel gaan en wys net die duidelike gebrek aan vermoë en gebrek aan wilskrag om pasiënte eerste te plaas.

“Dit is waarteen ons nog altyd waarsku. Dit is ten beste beurtgeneeskunde, en pasiënte gaan soms eenvoudig nie hierdie wagtydperk oorleef nie,” sê Marx.

Solidariteit se Doktersnetwerk doen daarom ʼn dringende beroep op die regering om sy fokus te verskuif na die herstel en verbetering van die bestaande gesondheidstelsel, eerder as om voort te gaan met die implementering van die NGV, wat die situasie dramaties gaan vererger.

Diegene wat werklik noodsaaklike gesondheidsorg benodig, verdien beter as ʼn burokratiese eksperiment wat mislukkings en verdere lyding tot gevolg gaan hê.