Siekverlof 101

Deur Nico Strydom

Werknemers is volgens wet op siekteverlof geregtig maar die misbruik daarvan kom op wangedrag neer en kan tot dissiplinêre optrede lei.

Die Wet op Basiese Diensvoorwaardes maak voorsiening vir 30 dae se siekteverlof in ʼn siklus van drie jaar. ʼn Werknemer is geregtig op ses weke betaalde siekteverlof in ʼn tydperk van 36 maande. Gedurende die eerste ses maande by ʼn werkplek is ʼn werknemer net geregtig op een dag betaalde siekteverlof vir elke 26 dae gewerk.

Volgens die wet kan ʼn werkgewer ʼn mediese sertifikaat van ʼn werknemer vereis wat vir meer as twee agtereenvolgende dae afwesig was of van iemand wat dikwels afwesig is. Werkgewers kan ook ʼn dienskontrak wysig om te bepaal dat ʼn werknemer wat op ʼn Maandag of ʼn Vrydag weens siekte afwesig is, ook ʼn mediese sertifikaat moet indien.

Die Wet op Basiese Diensvoorwaardes maak ook daarvoor voorsiening dat werknemers gesinsverantwoordelikheidsverlof kan neem indien hul kind siek is. Elke werknemer het volgens die wet egter net drie dae gesinsverantwoordelikheidsverlof per jaar.

Volgens Beroepsorg Suid-Afrika (Ocsa) kos afwesigheid by die werk die Suid-Afrikaanse ekonomie tussen R12 en R16 miljard per jaar. Gemiddeld is 15 tot 30% van personeel op enige bepaalde dag afwesig en is twee uit drie van dié werknemers nie regtig siek nie.

Die misbruik van siekteverlof kan werkgewers dus jaarliks groot bedrae geld uit die sak jaag en dit plaas ook druk op ander werknemers in die maatskappy.

Die meeste maatskappye het ʼn siekteverlofbeleid en hou volledig boek van werknemers se siekteverlof ten einde enige moontlike misbruik te identifiseer.

Werkgewers sal onder meer kyk of siekteverlof misbruik word om naweke te verleng, byvoorbeeld ʼn werknemer wat gereeld op Vrydae of Maandae siekteverlof neem. Dieselfde geld ook vir werknemers wat net ná ʼn vakansie of kort voor openbare vakansiedae siekteverlof wil neem. ʼn Werknemer wat gereeld net vir een dag siekteverlof neem, met ander woorde wanneer ʼn mediese sertifikaat nie vereis word nie, kan werkgewers ook agterdogtig maak en die werkgewer sal met die werknemer praat om te bepaal of hy of sy wel ʼn siektoetoestand het wat daartoe aanleiding gee en of siekteverlof misbruik word.

Die misbruik van siekteverlof kom op wangedrag neer en die werkgewer kan met ʼn dissiplinêre proses teen ʼn werknemer begin. Indien ʼn vals mediese sertifikaat ingedien word, kan ʼn werknemer ook van bedrog aangekla word.

Moet dus onder geen omstandighede misbruik maak van jou siekteverlof nie en gebruik eerder jou jaarlikse verlof as jy ʼn afdag benodig.

Is jy ʼn groentjie in die arbeidsmark? Bemagtig jouself en verstaan jou regte by die werk! Lees hier.

Jy kan ʼn reeks voordele danksy jou Solidariteit-lidmaatskap geniet. Een so ʼn voordeel is telefoniese regshulpdiens indien jy enige regsnavrae het. Sluit nou aan, klik hier.

Sluit aan by jou grootste Afrikaanse aanlyn gemeenskap. Klik hier om jou gratis profiel op Solidariteit te skep.